Vogels maken maar wat graag gebruik van je tuin. Ze komen in je tuin voor veiligheid, voeding, water én om te broeden. Er zijn allerlei verschillende manieren om een vogelvriendelijke tuin te maken. In deze blog bespreken we hoe je dit doet.
Een vogelvriendelijke tuin maak je door te zorgen voor:
Je kan de tuin nog aantrekkelijker maken door vogelvriendelijke planten aan te leggen zoals Engels gras, Kogeldistels en Varens en/of hagen zoals de Meidoorn, Liguster en Veldesdoorn. Heb je huisdieren (katten) let dan op waar je voeding, water en beschutting plaatst.
In deze blog gaan we dieper in op bovengenoemde punten, verder bespreken we welke vogelvriendelijke en eetbare planten er zijn en hoe je de vijver vogelvriendelijk maakt. Tot slot behandelen we welke vogels het meeste voorkomen in Nederland en welke je dus in je tuin kan verwachten als je een vogelvriendelijke tuin maakt.
Wanneer je op een of meerdere plekken in de tuin zorgt voor drinkgelegenheden zul je al snel merken dat er vogels naar je tuin komen. Vooral in een droge hete zomer kun je vogels helpen met drinkwater.
Vogels moeten zich ook regelmatig wassen en doen dit het liefste in ondiep water. Vogels zijn namelijk bang voor diep water. Een emmer met water vullen zal dus niet voldoende zijn. Wanneer vogels zich wassen worden niet alleen hun veren schoon, ze smeren er ook een laagje vet overheen. Dit vet halen ze net boven hun staart vandaan en zorgt ervoor dat de veren beter isoleren en waterafstotend worden.
Om vogels te voorzien van water kan je kiezen voor een drinkfontein of een vogelbad. Beide zijn er in vele verschillende stijlen, vormen en materialen. Voor elke tuin is dus wel iets passends te vinden.
Het is belangrijk om regelmatig het water te verversen. Hierdoor heb je namelijk minder last van muggen. Nog belangrijker, de vogels hebben minder risico om water te drinken waar muggenlarven in zitten. Wanneer ze deze wel drinken kunnen ze ziek worden.
Niet alleen van al dat vliegen en fluiten krijg je honger! Vogels verbruiken het hele jaar veel energie. In de lente en zomer hebben ze extra voeding nodig voor hun jongen, in de herfst bouwen ze reserves op voor de winter en in de winter gebruiken ze voeding om op de juiste temperatuur te blijven. Daarom kan je vogels helpen door voeding in je tuin aan te bieden. En ja, dit kan dus het hele jaar door.
Hieronder zie je wat je per seizoen kan aanbieden:
Lente
Het klopt dat in de lente de meeste tuinen met aardig wat planten, een gazon of grond goed voorzien zijn van wormen, rupsen en insecten. Vogels eten deze omdat hier veel eiwitten inzitten tevens zit er ook kalk in deze beestjes die goed zijn voor de vogels.
Wanneer het twee of meer dagen hard regent en waait zijn de insecten echter moeilijk te vinden voor de vogels. Om de vogels te helpen kan je fijngestampte eierschalen, meelwormen en 4-seizoenenvogelvoer geven. Heb je nog een aantal vetbollen? Deze kun je ook ophangen in de lente maar let dan wel op dat je ze niet in de zon ophangt.
Zomer
Wanneer je in de zomer het gazon sproeit zullen wormen naar boven worden gelokt. Door planten in je tuin te plaatsen die bloeien in de zomer zullen er insecten op af komen, zowel in de insecten als wormen zitten veel eiwitten. In de zomer moeten vogels veel eiwitten binnen krijgen. In de zomer zijn de vogels namelijk al in volle voorbereiding voor de winter. Meer eiwitten betekent een betere vacht voor de winter of een betere vlucht naar het warme zuiden.
Herfst
Wanneer je bessenstruiken in je tuin hebt staan zoals de Gelderse roos, Lijsterbes, Meidoorn of de Sleedoorn zul je merken dat in de herfst veel vogels in je tuin zijn te vinden. In de bessen van deze struiken zitten namelijk veel vitamines die de vogels goed kunnen gebruiken. Je kan de vogels ook een handje helpen door vetbollen op te hangen.
Winter
In de winter kost het voor een vogel meer energie om de juiste temperatuur te behouden. Door extra voedsel aan te bieden in je tuin hoeft een vogel minder te zoeken en dus minder energie te verbruiken. Vooral vetrijk voedsel zoals pinda’s en de ouderwetse vetbol zijn geschikt in de winter. In deze vetrijke voeding zit namelijk erg veel energie.
Composthoop
Wanneer je een composthoop in de tuin hebt zul je merken dat vogels hier maar al te graag op af komen. Niet om onze voedselresten te eten maar door de insecten die schuilen in de composthoop. Wormen, pissebeden, duizendpoten en andere eiwitrijke insecten zijn een uiterst geschikte maaltijd voor vogels.
Naast voeding en water is beschutting voor vogels erg belangrijk. Ze hebben dit nodig als er gevaar dreigt of om zich voort te planten. Vogels vinden beschutting in bomen, hagen, klimops en vogelhuisjes (nestkasten). Hieronder vind je meer informatie over de verschillende soorten van beschutting:
Bomen
Heb je toevallig een boom in de tuin staan? Mooi want dan heb je al een hele goede plek waar vogels beschutting kunnen vinden. Bomen worden gebruikt als veilige plek wanneer er gevaar dreigt of om er een nest te bouwen.
Hagen
Hagen zorgen voor de beste beschutting voor vogels en ze zijn ook nog eens multifunctioneel! Een haag wordt gebruikt als veilige plek wanneer er gevaar dreigt en vogels bouwen er nesten. De reden waarom een haag multifunctioneel is komt omdat er vaak bessen in groeien die ze kunnen eten. Een haag trekt tevens insecten aan die voor de vogels een lekker hapje zijn. Ga je een nieuwe tuin aanleggen? Kies dan in plaats van een schutting voor een haag als je een vogelvriendelijke tuin wil creëren.
Klimops
Heb je al een schutting in de tuin staan? Plant er dan een klimop tegenaan die voor zowel veiligheid als voeding kan voorzien. Er komen verschillende insecten op klimops af, veel daarvan zijn geschikt als voeding voor de vogels. In een grote, volle klimop kunnen vogels ook nog wel eens een nestje bouwen.
Vogelhuisjes (Nestkasten)
Een of meerdere vogelhuisjes in je tuin zorgen ervoor dat er meer vogels naar je tuin komen. Je tuin wordt hierdoor vogelvriendelijke omdat je de vogels een plek aanbiedt om een nestje te bouwen of waar ze kunnen slapen. Er zijn allerlei verschillende soorten vogelhuisjes voor verschillende soorten vogels. Het leuke is dat er altijd wel een vogelhuisje is dat past bij jouw tuin.
Wanneer je een vogelhuisje wil kopen moet je rekening houden met het volgende:
Als je wil dat de vogels gebruik maken van het huisje moet je rekening houden met de volgende zaken:
Een vogelvriendelijke tuin als je een kat hebt kan wel degelijk. Er zijn echter een aantal dingen waar je rekening mee moet houden. Van nature zijn katten echte jagers en ze jagen naast muizen en vissen ook op vogels. Omdat katten hoog kunnen springen en klimmen moet je goed opletten waar je water, voeding of beschutting aanbiedt.
Kies niet voor een vogelbad, vetbollen aan de dakgoot van je tuinhuisje of een vogelhuisje aan de schutting. Wanneer je een vogelhuisje wil ophangen kan dit bijvoorbeeld aan de achtergevel op een hoogte waar de kat niet bij komt. Vetbollen en een drinkfontein kan je bijvoorbeeld aan de onderkant van je balkon ophangen.
Met een beetje logisch en creatief nadenken kom je gelukkig al heel ver. Vergis je echter nooit in je kat want die kan ook erg creatief zijn als het gaat om jagen.
Je kunt ervoor kiezen om vogelvriendelijke planten en eetbare planten voor vogels in je tuin te zetten. Hiermee creeër je niet alleen een mooie tuin maar ook een nuttige tuin. Het beste is om verschillende soorten planten in je tuin te zetten. Hiermee bedoelen we planten die verschillen in hoogte, bloei periode, zaad gevens, bessendragend, wintergroen zijn en bladverliezend. Door meer variatie in de tuin te hebben geef je vogels het hele jaar door een goede reden om in jouw tuin te komen.
Hieronder vind je een lijst om inspiratie op te doen:
Vaste planten
Of je vijver nu groot of klein is je kan hem altijd vogelvriendelijk maken. Heb je nog geen vijver en je wil een vogelvriendelijke let er dan op dat je er een koopt waar lage gedeeltes in zitten. Zoals je al had gelezen zijn vogels namelijk bang voor diep water. In een ondiep gedeelte kunnen ze zich wassen en water drinken. Heb je al een vijver dan kan je een ondiep gedeelte maken met grote keien of grint.
Niet alleen het water in de vijver trekt vogels naar je tuin. Het water zit vaak vol met insecten die de vogels graag lusten. Zo zijn de vogels in de tuin meteen erg nuttig want ze maken je vijver een stukje schoner.
Om het de vogels een stukje gemakkelijker te maken is het verstandig om langs de rand van de vijver wat lage keien neer te leggen. Wat je ook kan doen is een soort strandje maken met zand. Hiermee creeër je een plekje wat niet glad is zodat de vogels gemakkelijk vanaf dat punt kunnen drinken.
Wanneer je veel verschillende plantsoorten in en rondom de vijver plaatst maak je de vijver vogelvriendelijker. De planten trekken insecten aan die de vogels kunnen eten of ze kunnen in hoog gras rondom de vijver schuilen of een nestje maken.
Het is belangrijk om het waterkwaliteit van je vijver goed te houden. Hierdoor groeien planten namelijk beter, heb je minder last van algen en trekt het meer insecten aan. Allemaal ideaal voor vogels!
Tot slot, wanneer je kiest om een watervalletje te maken bij je vijver zul je merken dat vogels hier maar wat graag op af komen.
In 2019 werden er in Nederland 207 verschillende soorten vogels geteld in Nederland. Het totaal aantal vogels dat werd geteld lag op 1,3 miljoen. Sovon deed onderzoek naar de meest voorkomende vogels in Nederland. Hieronder vind je meer informatie over de zeven meest voorkomende vogels in Nederland.
Helaas is het hard nodig om de tuinen vogelvriendelijker te maken. In Nederland zijn namelijk steeds meer tuinen die strak zijn aangelegd en waar maar weinig planten worden geplant. Doordat steeds meer tuinen volledig bestraat worden wordt het voor de vogels lastiger om aan voeding, water en beschutting te komen. We hopen dat je wat hebt aan de informatie die we je hebben gegeven. Had je al een vogelvriendelijke tuin of ga je stappen zetten om het aantrekkelijker voor ze te maken?