Zoethout planten: alle info die je nodig hebt

26 november 2023
2 min leestijd

Zoethout, wetenschappelijk bekend als Glycyrrhiza glabra, is een waardevolle plant die voornamelijk wordt geteeld voor zijn zoet smakende wortelstok. Deze plant behoort tot de vlinderbloemenfamilie en is inheems in delen van Europa en Azië. Zoethout wordt al eeuwenlang gebruikt vanwege zijn medicinale en culinaire toepassingen. In dit artikel ontdek je hoe je zelf zoethout kunt planten en verzorgen.

Het succesvol kweken van zoethout begint met het selecteren van de juiste groeiomstandigheden. Zoethout gedijt in warme klimaten en vereist goed doorlatende grond met een neutrale tot licht alkalische pH. Je kunt ze het best planten in het voorjaar om ervoor te zorgen dat ze genoeg tijd hebben om te groeien en zich te vestigen. Een geschikte locatie is essentieel, want zoethoutplanten houden van zonnige plekken waar ze 6 tot 8 uur zonlicht per dag krijgen.

Bij het verzorgen van zoethoutplanten is het belangrijk om de grond gelijkmatig vochtig te houden. Overbewatering kan echter leiden tot wortelrot, dus wees voorzichtig met water geven. Zoethoutplanten hebben meestal geen bemesting nodig, maar een laagje compost of biologische mest kan gunstig zijn. De oogst van zoethout kan plaatsvinden na ongeveer drie jaar groei en wordt meestal uitgevoerd door het graven en afsnijden van de wortelstokken.

Belangrijkste aandachtspunten

  • Zoethoutplanten gedijen in warme klimaten en goed doorlatende grond
  • Kies een zonnige standplaats en plant in het voorjaar voor de beste resultaten
  • Zoethoutwortelstokken kunnen worden geoogst na ongeveer drie jaar groei

Zoethout planten

Zoethout, een inheemse vaste plant van de vlinderbloemenfamilie (Fabaceae), wordt al eeuwenlang gewaardeerd om zijn zoete en medicinale wortels. In deze sectie ontdek je hoe je zoethout succesvol kunt planten, stekken en onderhouden.

Zoethout zaaien

Het zaaien van zoethout begint met het verzamelen van zaden. De beste tijd om zaden te verzamelen is tussen maart en mei. Bij het zaaien van zoethout is het belangrijk om een paar dingen in gedachten te houden:

  • Week de zaden gedurende 24 uur in water om de kieming te bevorderen.
  • Kies een zonnige locatie met goed doorlatende grond.
  • Zaai de zaden op een diepte van 2 cm en houd een afstand van 40 cm tussen de planten.

Potcultuur

Zoethout kan ook als kuipplant in een pot worden gekweekt. Daarbij is het belangrijk om een pot te kiezen die voldoende diepte en breedte biedt voor de groei van de wortels. Houd rekening met de volgende factoren:

  • Gebruik een pot met een minimale diameter van 30 cm en diepte van 40 cm.
  • Zorg voor een goede afwatering om wortelrot te voorkomen.
  • Houd rekening met de waterbehoefte van de plant en geef regelmatig water.
  • Plaats de pot op een zonnige locatie met bescherming tegen wind en vorst.

In de vollegrond planten

Als je zoethout in de vollegrond wilt planten, is het essentieel om rekening te houden met de grondsoort en omstandigheden. Volg deze tips voor een gezonde groei:

  • Kies een zonnige plek met goed doorlatende grond.
  • Houd een afstand van 40 cm tussen de planten.
  • Plant de wortels op een diepte van 15 cm en bedek ze met 10 cm aarde.

Zoethout stekken

Stekken is een effectieve manier om zoethout te vermeerderen. Hier zijn enkele richtlijnen voor het succesvol stekken van zoethout:

  1. Kies gezonde wortelstokken met een diameter van minimaal 1 cm en een lengte van 20 cm.
  2. Snijd de wortelstokken in stukken, waarbij één knoop aanwezig blijft op elk stuk.
  3. Plant de stekken op een diepte van 10 cm, met de knop naar boven gericht.
  4. Geef de stekken voldoende water en zorg voor een zonnige, beschutte locatie.

Door deze richtlijnen te volgen, kun je ervan uitgaan dat je zoethoutplanten goed zullen gedijen en je uiteindelijk kunt genieten van de zoete en medicinale voordelen van hun wortels.

Groeiomstandigheden van zoethout

Volle zon en standplaats

De zoethout plant (Glycyrrhiza glabra) groeit het beste in gebieden met een lange, warme zomer. De plant verkiest een plekje in de volle zon voor een optimale groei. Oorspronkelijk komt zoethout uit het zuiden van Europa, Noord-Afrika en West-Azië, maar wordt nu ook in andere delen van Eurazië gekweekt.

De zoethout plant is geen winterharde plant en wordt beschouwd als een kuipplant. Zoethout kan tot een bepaalde mate vorst verdragen, maar langdurige of zware vorst kan de plant beschadigen. In koudere klimaten is het belangrijk om de plant vorstvrij te overwinteren om de winterhardheid te waarborgen.

Bodem- en watervereisten

Zoethout planten gedijen goed in een goed doorlatende, vochtige bodem. Een gemiddelde ph van 6 tot 7,5 is ideaal voor de groei en ontwikkeling van de plant. Je kunt het beste de grond verrijken met compost voordat je zoethout plant om een gezonde, voedzame bodem te creëren.

De waterbehoefte van zoethout planten varieert, maar over het algemeen hebben ze een matige tot hoge waterbehoefte. Vanwege hun groenblijvende kenmerken is het belangrijk om in droge periodes extra water te geven. Aan de andere kant, voorkom langdurig stilstaand water, omdat dit kan leiden tot wortelrot en andere problemen.

Zorg voor zoethoutplant

Bemesting en verzorging

Zoethoutplanten gedijen goed in een stadstuin en vergen relatief weinig onderhoud. Om een gezonde groei te garanderen, is het belangrijk om aandacht te besteden aan bemesting en verzorging. Voed je planten door gebruik te maken van compost voor een optimale voedingsbodem.

Het is belangrijk om de bladeren en stengels regelmatig te controleren op tekenen van ziekte of beschadiging. Je kunt de plant ondersteunen door beschadigde of zieke delen tijdig te verwijderen.

Waterbehoeften

De zoethoutplant staat erom bekend vochtafdrijvend te zijn. Om aan zijn waterbehoeften te voldoen, is het essentieel de plant regelmatig water te geven, vooral tijdens droge perioden. Een tabel om inzicht te geven in de gemiddelde waterbehoefte per week:

SeizoenHoeveelheid water per week
Lente1-2 keer
Zomer2-3 keer
Herfst1-2 keer
Winter1 keer

Het is belangrijk om te onthouden dat de waterbehoefte kan variëren afhankelijk van de weersomstandigheden en de locatie van je stadstuin. Houd de vochtigheid van de grond goed in de gaten en pas de hoeveelheid water aan indien nodig. Een vochtige, maar niet doorweekte grond is ideaal voor de zoethoutplant.

Oogst van zoethout

Het oogsten van zoethout is een belangrijk proces bij het verkrijgen van zoethoutwortel. Deze wortel staat bekend om zijn zoete smaak en wordt al eeuwenlang gebruikt in medicijnen en zoetwaren.

Bewaren van zoethout

De beste periode om zoethout te oogsten is in het najaar, meestal rond augustus. Gevonden wortels zullen een hogere concentratie glycyrrhizine bevatten, de stof die verantwoordelijk is voor de karakteristieke zoetigheid. Het oogsten van zoethoutwortel in andere tijden van het jaar kan leiden tot een lagere kwaliteit, aangezien de inhoud van de actieve ingrediënten minder zal zijn.

Bij het oogsten van zoethout is het belangrijk om de wortels voorzichtig uit te graven om schade te voorkomen. Let op de diepte van de wortels, want deze kunnen variëren afhankelijk van de leeftijd van de plant en de groeiomstandigheden. Over het algemeen liggen zoethoutwortels dicht onder het aardoppervlak, maar ze kunnen dieper geworteld zijn.

Zodra de wortels zijn verzameld, dienen ze zorgvuldig te worden gereinigd en gedroogd. Het drogen kan zowel op natuurlijke wijze plaatsvinden, in de zon, of met behulp van een oven. Eenmaal gedroogd, kunnen de zoethoutwortels optimaal worden bewaard. Hier is een kort overzicht van de bewaarmethoden van gedroogde wortel:

  • Berg ze op in een koele, donkere en droge plaats, zoals een kast of voorraadkamer.
  • Bewaar ze in een luchtdichte verpakking, zoals een plastic zak of een glazen pot met een goed sluitend deksel.

Door zoethout op de juiste manier te bewaren, zorg je ervoor dat de smaak en eigenschappen van de zoethoutwortel behouden blijven. Zo kan je nog lang genieten van jouw zelf geoogste zoethout. Het is ook belangrijk om op de hoogte te blijven van de beste oogst- en bewaartechnieken om zo de beste kwaliteit zoethoutwortel te verkrijgen en te behouden.

Gebruik van zoethout

Gebruik in thee en voedsel

Zoethout, ofwel Glycyrrhiza, is een kruid afkomstig van de wortel van de zoethoutplant. In Nederland is het vooral bekend als de smaakmaker van de geliefde drop, maar het heeft ook meer toepassingen als medicinaal kruid en sierplant. Dankzij het natuurlijk zoetmiddel, glycyrrhizinezuur, dat in de wortels zit, is zoethout een populaire keuze als zoetstof en smaakversterker in gerechten.

Thee is een populaire manier om zoethout te consumeren. Kruidenthee met zoethout wordt vaak gemaakt door zoethoutwortel te combineren met andere kruiden en plantenextracten. Het wordt vaak gebruikt om de smaak van de thee zoeter en rijker te maken, zonder het gebruik van suiker. De glycyrrhizine in zoethout is 30-50 keer zoeter dan sucrose, waardoor het een ideale zoetstof is voor diegenen die hun suikerinname willen verminderen.

Bekijk hier hoe je zoethout met gember thee maakt.

Naast thee zie je zoethout ook in andere voedingsmiddelen, zoals drop en snoepjes. In dit geval wordt de zoete smaak geëxtraheerd en verwerkt tot een drop, wat in Nederland een bekend en geliefd snoepgoed is.

Als medicinaal kruid wordt zoethout al eeuwenlang gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen. De werkzame stof glycyrrhizine, die verwant is aan cortisol, een natuurlijk ontstekingsremmend enzym, maken zoethout tot een effectief ontstekingsremmer. Hierdoor wordt het vaak gebruikt om symptomen van astma en hoest te verlichten. Bovendien is zoethout ook bekend om zijn effect op de bloeddruk. Het kan helpen bij het verlagen van de bloeddruk bij mensen met hypertensie, maar het kan ook leiden tot een hogere bloeddruk als het overmatig wordt geconsumeerd.

Sommige soorten zoethout, zoals Glycyrrhiza uralensis, bevatten ook saponine, een stof die laxerende eigenschappen heeft. Dit kan helpen bij het verlichten van constipatie, maar het is belangrijk om voorzichtig te zijn met de hoeveelheid zoethout die geconsumeerd wordt.

Zoethout heeft een breed scala aan toepassingen in de vorm van thee, voedsel en medicijnen, waarbij het een veelzijdig kruid blijkt te zijn. Het is echter belangrijk om verantwoord met het gebruik van zoethout om te gaan, aangezien overmatig gebruik kan leiden tot bijwerkingen zoals hoge bloeddruk.

Geschreven door

Erick

Ik ben een echt buitenmens en doe niets liever dan heerlijk in de tuin bezig zijn. Daarnaast is schrijven een grote hobby van mij. Deze twee kan ik perfect combineren door middel van deze blog. Op deze manier probeer ik mijn kennis en enthousiasme over tuinieren over te kunnen brengen op anderen.

Meer over

Lees ook onze andere artikelen