Welke soorten bijlen zijn er en waar gebruik je ze voor?

20 juni 2022
2 min leestijd

Wellicht heb je een klus waarvoor je een bijl nodig hebt maar je weet niet welke je moet kiezen. In deze blog leggen we aan je uit welke verschillende soorten bijlen er allemaal bestaan en waar je deze voor gebruikt. Na het lezen van deze blog weet jij precies welke bijl je nodig hebt.

Welke soorten bijlen zijn er?

  • Hakbijl
  • Handbijl
  • Velbijl
  • Bosbijl
  • Kloofbijl
  • Jachtbijl
  • Timmermansbijl
  • Werpbijl
  • Brede bijl

Wanneer je verder leest leggen we per bijl uit waarvoor je deze gebruikt. Lees vooral ook verder als je wil weten hoe je een bijl slijpt, hoe je deze het beste kan opbergen en meer.

Uitleg over de verschillende soorten bijlen

Hakbijl
De meest voorkomende bijl is de “normale hakbijl” en is vaak verkrijgbaar in tuincentra en bouwmarkten. Het is een bijl die je over het algemeen met twee handen gebruikt en geschikt is voor meerdere taken. De hakbijl is handig voor hakken, rooien en bushcraften. Veel mensen gebruiken de bijl echter ook voor andere werkzaamheden zoals het splijten van houtblokken.  

De hakbijl is te verkrijgen met een steel van hout maar ook van kunststof en staal. Het is een bijl die makkelijk in gebruik is en niet heel veel weegt. Het snede loopt aan de onderkant rond af en heeft een scherpe punt.

Handbijl (of hatchet)
Nog een variant die veel in bouwmarkten en tuincentra is te verkrijgen is de handbijl. Je kan deze vaak verkrijgen met verschillende stelen. Zo kun je deze met een houten, stalen maar ook kunststof steel kopen. Het blad is vrij zwaar, licht gebogen en heeft een scherpe punt.  

De bijl wordt gebruikt met één hand en is geschikt voor bushcraften, trektochten, in de tuin of het bos. Echter gebruiken veel mensen deze ook voor allerlei andere kleine werkzaamheden. Kleine houtblokken kunnen hier mee gespleten worden maar ook kleine bomen kunnen ermee worden omgehakt. 

Velbijl
Een velbijl is speciaal gemaakt voor het hakken van blokken hout en het omhakken van kleine bomen. De steel is extra lang en het blad weegt tussen de 1 a 2 kilo. Op deze manier kan je extra veel kracht zetten (door hem neerwaarts te zwaaien). Dit zal ook nodig zijn om de grote houtblokken doormidden te krijgen. 

Het blad van een velbijl is ontzettend scherp en dun, bedoeld om tegen het houtnerf in te snijden. Een boom moet je zijwaarts inslaan waarbij je het blad een beetje schuin in het hout slaat. 

Let op!

Gebruik een bijl als deze niet om te splijten. Je zal dan vaak met het mes vast komen te zitten. 

Bosbijl
Een bosbijl is te herkennen aan zijn robuuste uitstraling en wordt gebruikt voor het kappen van grote bomen (iets wat in Nederland zonder vergunning niet is toegestaan). De bosbijl wordt door veel mensen echter ook gebruikt voor andere werkzaamheden zoals bushcraften en afsnoeien van een gevelde boom.

De bijl is tevens te herkennen aan zijn lange steel én aan zijn scherpe uitlopende blad waarbij de punt licht gebogen is. Een bosbijl is ook een hele zware bijl en daarom niet geschikt om mee te nemen op bijvoorbeeld een kampeertocht. 

Kloofbijl
Wil je houtblokken kloven (splijten) dan kun je hiervoor het beste een kloofbijl gebruiken. Hij heeft veel weg van een velbijl met zijn lange steel maar heeft een zwaardere kop. Door de lange steel kan je een lange zwaai maken en door het gewicht kan je houtblokken probleemloos doormidden krijgen. Je doet dit altijd met twee handen en neerwaarts te zwaaien. 

Bijzonder aan het blad is dat de achterkant stomp is en het mes niet mega scherp is. Dit hoeft het ook niet te zijn want zelfs met een bot mes doet een kloofbijl waar die goed in is. Dat de kloofbijl goed is in zijn werk komt door het ontwerp van het blad. Deze loopt namelijk van dun naar dik. 

Jachtbijl
Een jachtbijl wordt buiten Nederland vooral gebruikt voor het jagen. Je kan hier namelijk goed mee villen. De bijl is tevens bedoeld om kleine boompjes en struikjes weg te werken. 

Het blad heeft een ronde snede wat erg scherp is (zodat je er goed mee kan villen). Een jachtbijl kan zowel met één als twee handen gebruikt worden. 

Timmermansbijl
Een timmermansbijl wordt voornamelijk gebruikt door vakmensen, ze gebruiken deze om hout te bewerken. Een timmermansbijl kan met een of met twee handen gebruikt worden.

Je herkent een timmermansbijl aan zijn rechte blad (of nagenoeg recht)  met lange dunne snede. Voor goed gebruik moet het mes erg scherp zijn. 

Werpbijl
Bij een werpbijl zit (meestal) aan beide kanten van het blad een mes. Vroeger waren beide kanten gelijk en werd deze gebruikt in oorlogen. Men kon met de bijl gooien om zo een vijand uit te schakelen. 

Vandaag de dag worden werpbijlen met name door houthakkers gebruikt omdat ze multifunctioneel zijn. Met een kant kunnen ze grof werk verrichten en met met de andere kant subtieler werk doen. 

Een werpbijl komt dan ook in veel verschillende varianten. Sommige hebben twee dezelfde bladen waar andere bijvoorbeeld een normaal blad en een scherpe punt hebben. De bijl kan zowel met een als twee handen gehanteerd worden. 

Brede bijl
De naam geeft eigenlijk al weg hoe deze bijl eruit ziet, hij is namelijk erg breed. Dit type is bedoelt om stukken hout kaarsrecht te maken. Hij wordt echter steeds minder gebruikt omdat deze klus tegenwoordig wordt uitgevoerd door (grote) cirkelzagen. 

Deze bijlen zijn dan ook niet te verkrijgen in tuincentra of bouwmarkten. Wil je er een hebben dan zul je naar een speciaalzaak moeten of deze online aanschaffen. 

Hoe lang gaat een bijl mee?

Wanneer je een bijl goed onderhoud en goed opbergt kan een bijl wel je hele leven mee gaan. Hieronder lees je hoe je een bijl kunt slijpen en hoe je deze het beste op kan bergen. 

Hoe slijp je een bijl?

Het slijpen van een bijl is met het juiste materiaal helemaal niet moeilijk. Het makkelijkste is om dit te doen met een daar speciaal voor gemaakte bijlslijper

Andere methodes zijn met een wetsteen of diamantvijl, deze haal je langs het mes van de bijl totdat deze de gewenste scherpte heeft. 

Een uitgebreide video over hoe je een bijl goed kunt slijpen en onderhouden vind je hieronder:

Hoe berg je een bijl op?

Het is belangrijk om een bijl na gebruik goed op te bergen. Wanneer je dit niet doet kan deze door verschillende weersomstandigheden beschadigd raken. Laat deze bijvoorbeeld niet in de tuin liggen als het regent. Laat het blad van de bijl ook niet rusten op de grond als het vriest. In beide gevallen kan het blad dan gaan roesten. Wanneer je een houten steel hebt kan deze beschadigd raken als deze buiten blijft liggen. Het hout kan dan namelijk gaan splijten. 

Een bijl opbergen is niet moeilijk. Maak deze allereerst schoon met een oude doek om hem vervolgens op te hangen in een droge omgeving zoals je schuur, garage of bijkeuken. Meer over hoe je tuingereedschap kan opbergen lees je in onze blog Tuingereedschap opbergen (8 handige manieren).

Prijzen van bijlen

Prijzen van bijlen variëren enorm. Dit heeft te maken met het soort dat je koopt, welke materialen gebruikt worden, welk merk het is en de kwaliteit. Zo heb je al een simpele handbijl voor €14,57. Echter bestaan er ook hele dure varianten van wel meer dan €400,-.

Conclusie

Je weet nu welke bijlen er allemaal zijn. Wanneer je een bijl in de tuin nodig hebt raden wij aan om een multifunctionele bijl te kopen zodat je deze voor meerdere klussen kan gebruiken. Wij raden hiervoor een normale hakbijl aan. Hiermee kan je bijvoorbeeld goed houten blokken splijten maar ook wortels weghakken van grote struiken. 

Geschreven door

Erick

Ik ben een echt buitenmens en doe niets liever dan heerlijk in de tuin bezig zijn. Daarnaast is schrijven een grote hobby van mij. Deze twee kan ik perfect combineren door middel van deze blog. Op deze manier probeer ik mijn kennis en enthousiasme over tuinieren over te kunnen brengen op anderen.

Meer over

Lees ook onze andere artikelen